Aπό 4 λεπτά
μέχρι 13 ώρες

Η αλήθεια είναι ότι, πριν αποδεχτείτε μια πρόσκληση για την όπερα, πρέπει σίγουρα να ρωτήσετε πόση ώρα διαρκεί. Εμένα με κάλεσαν σε μια παράσταση πέρσι το καλοκαίρι και κρατούσε τεσσερισήμισι ώρες! Δεν κατάφερα να πάω, αλλά μου είπαν ότι ήταν πολύ ωραία. Όπως και με τις ταινίες, τις θεατρικές παραστάσεις και τα μουσικά έργα, η διάρκεια μιας όπερας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: τις προτιμήσεις του συνθέτη, την εποχή δημιουργίας του έργου, το ύφος της όπερας και την έκταση της ιστορίας, ή και το κόστος παραγωγής.

Η παραπάνω εξαιρετική όπερα που δεν είδα, για παράδειγμα, ήταν μια μπαρόκ όπερα. Και δεν την είδα, όχι επειδή κρατούσε τεσσερισήμισι ώρες, αλλά επειδή δεν είχα ρωτήσει από πριν και είχα κανονίσει ήδη να κάνω κάτι άλλο. Οι περισσότερες όπερες στην εποχή του μπαρόκ ήταν μεγάλες, κι έναν από τους λόγους για αυτήν τη μακρά διάρκεια πρέπει ήδη να μπορείτε να τον φανταστείτε. Εκτός του ότι οι άνθρωποι τότε δεν είχαν τηλεόραση και είχαν προσδόκιμο ζωής γύρω στα 55 χρόνια, το θέατρο κι η όπερα ήταν μέρη όπου έμπαιναν όποτε ήθελαν, άκουγαν λίγο, έπαιζαν λίγο σκάκι, έφευγαν, κι αν ήθελαν μπορούσαν να μπουν ξανά. Οπότε οι παραστάσεις ήταν μακρά θεάματα που κρατούσαν πολλές ώρες, οι άνθρωποι παρακολουθούσαν όσο ήθελαν και μετά συνέχιζαν τη μέρα τους. Κάτι σαν το σημερινό YouTube, μόνο που έπρεπε να πας, ήταν τρισδιάστατο, κι ο διπλανός σου μπορεί παράλληλα να έτρωγε σκορδόψωμο.

Μην τρομάζετε όμως, υπάρχουν και πολλές μικρότερες μπαρόκ όπερες να δείτε σε περίπτωση που δεν έχετε τόσο χρόνο. Η όπερα Διδώ και Αινείας [Dido and Aeneas] του Άγγλου Χένρυ Πέρσελ [Henry Purcell], για παράδειγμα, διαρκεί μόλις μία ώρα, και Η στέψη της Ποππαίας [L’incoronazione di Poppea] του Κλάουντιο Μοντεβέρντι [Claudio Monteverdi] περίπου δυόμισι ώρες. Κατά μέσο όρο οι παραγωγές που ανεβαίνουν στις μεγάλες οπερατικές σκηνές διαρκούν δυόμισι με τρεις ώρες, όμως φυσικά έχουν υπάρξει μικροσκοπικές και τεράστιες όπερες που κεντρίζουν το ενδιαφέρον όχι μόνο για το περιεχόμενό τους, αλλά και για τη διάρκεια της παραγωγής.

Στο τέλος αυτών των δυόμισι ημερών όπερας, χωρίς διαλείμματα ή χρόνο για ύπνο, είμαι σίγουρη ότι θα χρειάζεστε κάτι ελαφρώς μικρότερο για να καθαρίσει το κεφάλι σας. Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να σας παρουσιάσω τον κύκλο από όπερες-μινιατούρες του Γάλλου συνθέτη Νταριύς Μιγιώ [Darius Milhaud]. Ο Μιγιώ συνέθεσε τρεις όπερες μινιατούρες με συνολική διάρκεια 27 λεπτά, η μικρότερη των οποίων, Η απελευθέρωση του Θησέα [La Délivrance de Thésée, 1927], διαρκεί μόλις επτάμισι λεπτά. Το 1993 η Απελευθέρωση του Θησέα έπαψε να θεωρείται η συντομότερη γνωστή όπερα, καθώς ο Ουαλός συνθέτης Πήτερ Ρέυνολντς [Peter Reynolds] παρουσίασε την όπερα-μινιατούρα Η άμμος του χρόνου [Sands of Time], που διαρκεί τέσσερα λεπτά και κάποια δευτερόλεπτα. Το 2013 η Αμερικανίδα συνθέτρια Μίσσυ Μαζόλι [Missy Mazzoli] μπήκε δυνατά στον διαγωνισμό για τη μικρότερη όπερα με το έργο της A Flourish of Green, αλλά, καθώς η μινιατούρα διαρκεί μεταξύ πέντε και επτά λεπτών, θεωρείται ήδη τεράστια.

Κι αν αυτές οι όπερες σας φαίνονται τελικά υπερβολικά σύντομες, μπορείτε πάντοτε να δοκιμάσετε να ακούσετε τη δεκατετράλεπτη σατιρική όπερα του Πάουλ Χίντεμιτ [Paul Hindemith] Μπρος και πίσω [Hin und zurück, 1923] ή την σαραντάλεπτη Η ανθρώπινη φωνή [La Voix humaine, 1958] του Φρανσίς Πουλένκ [Francis Poulenc].